Homework

Домашнее задание

1. Я потерял ключи и не мог войти в квартиру.
2. Было так холодно, что никто не хотел выходить из дома.
3. Так много машин! Где мы можем перейти улицу?
4. Музыканты играли плохо, и мы решили уйти из концерта.
5. Я подошёл близко к картине и понял, что это мой портрет.
6. Когда я ушёл из психолога, у меня было хорошее настроение.
7. Я обошёл помитник, но не понял, кто это.
8. На этой старой машине ты не можеш доехать до Владивстока.
9. Как ты можешь пойти в оперу в такой футблоке!
10. Я не знал, что делать, и тогда я пришёл к астрологу.
11. Отойдите от ракеты! Это не игрушка!
12. Мы прошли мимо милиционера, и он не остановил нас.

Մագնեզիումի օքսիդի ստացումը մագնեզյումը օդում այրելով

Փորձ 1.
Մագնեզիումի օքսիդի ստացումը՝ մագնեզիումը օդում այրելիս:

«ՀՐԱՎԱՌՈՒԹՅՈՒՆ»
2Mg+O2=2MgO+Q
Միացման, ջերմանջատիչ, օքսիդավերականգման, այրման ռեակցիա:

Փորձ 2.

Մագնեզիումի հիդրօքսիդի ստացումը՝ մագնեզիումի օքսիդը ջրում լուծելով:

MgO+H₂O=Mg(OH)2
Միացման, ջերմանջատիչ:

Փորձ 3.

Mg(OH)₂+2HCl=Mg
Փոխանակման նաև չեզոքացման ռեակցիայով:

Ալյումինի մասին

Ալյումինի քիմիական նշանը՝ Al, ատոմային համարը՝ 13, ատոմային զանգվածը՝ 26.98154։ Ալյումինը p–տարր է։ Բնական ալյումինը բաղկացած է ²⁷Al մեկ նուկլիդից։ Վալենտային էլեկտրոնները երեքն են։ Արտաքին էլեկտրական շերտի դասավորվածությունն է 3s²p¹։ Գործնականում բոլոր միացություններում օքսիդացման աստիճանը +3 է և 3 վալենտականություն։ Ալյումինի նեյտրալ ատոմի շառավիղը 0.143 նմ է, իսկ Al³⁺ իոնինը՝ 0.057 նմ։

Ալյումին պարզ նյութը փափուկ, թեթև արծաթասպիտակավուն երանգով մետաղ է, օժտված է մեծ էլեկտրա և ջերմահաղորդականությամբ։ Ալյումինի խտությունը 2,7 գ/սմ³ է։ Մոտ 3 անգամ թեթև է երկաթից և պղնձից, սակայն բավական ամուր է։ Ալյումինը հալվում է 600 °C ջերմաստիճանում։ Տարածվածությամբ ալյումինը մետաղների մեջ գրավում է առաջին տեղը և կազմում է երկրակեղևի զանգվածի 7 %–ը։

Ալյումինը բնության մեջ

Բնության մեջ տարածվածությունով ալյումինը գրավում է առաջին տեղը մետաղների մեջ և երրորդ տեղը բոլոր տարրերի մեջ, այն զբաղեցնում է երկրակեղևի զանգվածի 8.8%-ը։ Ալյումինը մտնում է ահռելի քանակությամբ հանքանյութերի բաղադրության մեջ, գլխավորությամբ ալյումոսիլիկատների և լեռնային ապարների։ Ալյումինի միացություններ պարունակում են գրանիտները, բազալտները, կավը, դաշտային սպաթը և այլն։ Բայց ահա պարադոքս. չնայած նրան, որ ալյումինը պարունակվում է շատ մեծ քանակությամբ հանքանյութերում և ապարներում, բոքսիտներով հարուստ տեղանքները, որոնք հանդիսանում են ալյումինի գործարանային ստացման հիմնական հումք, բավականին հազվադեպ են հանդիպում։ Միկրոէլեմենտների տեսքով ալյումինը առկա է կենդանիների և բույսերի հյուսվածքներում։

Բոքսիտ

Կավ

Ֆիզիզկական հաստկություն

• Ալյումինը արծաթափայլ սպիտակ մետաղ է
• Խտությունը՝ 2,7 գ/սմ³
• Տեխնիկական ալյումինի հալման ջերմաստիճանը՝ 658 °C, իսկ մաքուր ալյումինինը՝ 660 °C
• Եռման ջերմաստիճան՝ 2500 °C
• Կարծրությունը ըստ Բրինելլի՝ 24…32 կգ սմ/մմ²
• Բարձր պլաստիկությունն՝ 50 %
• Յունգի մոդուլը՝ 70 գՊա
• Ալյումինն օժտված է մեծ էլեկտրահաղորդականությամբ (37·10⁶ սմ/մ) և ջերմահաղորդականությամբ (203,5 Վտ/(մ·Կ)
• Ջերմաստիճանը գործակիցը՝ 24,58·10−6 К−1 (20…200 °C)
• Տեսակարար դիմադրությունը՝ 0,0262..0,0295 օհմ·մմ²/մ
• Էլեկտրական դիմադրության ջերմաստիճանը գործակիցը՝ 4,3·10⁻³K⁻¹։

Ալյումինը գրեթե բոլոր մետաղների հետ առաջացնում է համաձուլվածքներ։ Առավել հայտնի համաձուլվածքներն են պղնձի (դյուրալյումին) և սիլիցիումի համաձուլվածքները։

Քիմիական հատկությունը

Ալյումինը շատ ակտիվ մետաղ է․ մետաղների ակտիվության շարքում տեղադրված է անմիջապես ալկալիական և հողալկալիական մետաղներից հետո:

Ոչ մետաղների հետ ալյումինը հեշտությամբ է փոխազդում` հատկապես փոշի վիճակում: Ռեակցիան սկսելու համար տաքացում է պահանջվում, բայց հետո ընթանում է արագ` անջատելով մեծ քանակությամբ ջերմություն.

Կիրառությունը

Ալյումինը հեշտությամբ է ենթարկվում մեխանիկական մշակման, որովհետև ունի մեծ կռելիություն և ձգվողականություն։ Կարելի է գլանել, լար ձգել, ինչպես նաև մամլել ու դրոշմել՝ իրին տալով ցանկացած ձև։ Թունավոր հատկության բացակայությունը թույլ է տալիս ալյումինը լայնորեն օգտագործելու խոհանոցային սպասքի, սննդի և գարեջրի արտադրական սարքավորումների պատրաստման, ինչպես նաև՝ սննդանյութերի և դեղանյութերի փաթեթավորման համար։ Առանց ալյումինի դժվար կլիներ պատկերացնել ինքնաթիռաշինությունը։ Ալյումինի աղերից մեծ կիրառություն ունի ալյումինական շիբը՝ KAl(SO₄)₂•12H₂O, որը կրկնակի աղ է (նաև բյուրեղահիդրատ է) և օգտագործվում է արյան մակարդման համար, ինչպես նաև մուրաբաների պատրաստման և մանրաթելերի ներկման ժամանակ (մեծացնում է ներկանյութի կապը մանրաթելի հետ)։

Ստացումը

Ալյումինը ստանում են Al₂O₃ օքսիդի հալույթի էլեկտրոլիզով, իսկ օքսիդն առանձնացնում են բոքսիտ հանքաքարից:

Օքսիդի հալման ջերմաստիճանը 2000-ից բարձր է, և հնարավոր չէ ունենալ էլեկտրոլիզի սարքեր, որոնք դիմանան այդպիսի բարձր ջերմաստիճանների։ Այդ պատճառով օքսիդին խառնում են կրիոլիտ՝ Al₃[AlF₆], և դրա առկայությամբ իրականացնում հալույթի էլեկտրոլիզը բավականին ցածր՝ մոտ 900 °C ջերմաստիճանում։

Որպես կաթոդ ծառայում են էլեկտրոլիզային գուռի հատակին տեղադրված գրաֆիտե սալիկները, իսկ որպես անոդ՝ գրաֆիտե ձողերի շարանը։ Գոյացող ալյումինը հալված վիճակում հավաքվում է գուռի հատակին և շարունակում կատարել կաթոդի դերը։ Անոդի վրա թթվածինն առաջանում է ատոմների ձևով, որոնք անմիջապես միանում են ածխի հետ՝ վերջինս այրելով մինչև CO և CO₂։ Էլեկտրոլիզի ամբողջ ընթացքում անոդի գրաֆիտե զանգվածն անընդհատ ավելացնում են։

Ալյումինի օքսիդ

Ալյումինի օքսիդ, որը կոչվում է նաև կավահող, ալյումինի օքսիդ, կորունդ կամ ալյումինե տրիօքսիդ, դա մետաղական օքսիդ է, որն արտադրվում է մետաղի և թթվածնի (O) միջև եղած արձագանքից: Այն հայտնի է նաև որպես հիմնական օքսիդ ՝ կապված ջրի հետ արձագանքելիս հիդրօքսիդների առաջացման հեշտության հետ:

Դա այդպես է, քանի որ պարբերական համակարգի IIIA ընտանիքում հայտնաբերված ալյումինը հակված է վերջին էներգիայի մակարդակի էլեկտրոնները զիջելուն:Այս միտումը պայմանավորված է նրա մետաղական բնույթով և ցածր էլեկտրաբացասականությամբ (Պաուլինգի սանդղակով 1,61), ինչը նրան տալիս է էլեկտրադրական հատկություններ և դարձնում կատիոն:

Ի տարբերություն դրա, թթվածինը ոչ մետաղական է և ավելի էլեկտրաբացասական է ՝ բարձր էլեկտրաբացասականության շնորհիվ (Պաուլինգի մասշտաբով 3.44): Այդ պատճառով այն հակված է կայունացնել իր վերջին մակարդակի էլեկտրոնային էներգիան `ընդունելով էլեկտրոններ, ինչը նրան դարձնում է անիոն:

Homework

1. I’ve never played this game before.
2. Adam tidied his room last night.
3. Have you lived here since 2005?
4. Carol and I went to the cinema three nights ago.
5. It’s the first time you’ve visited our flat, isn’t it?
6. They haven’t given the baby a name yet.
7. Did you go to New York when you went to the States last summer?
8. Have you ever sent an e-mail before?

1. The lesson hasn’t started yet.
2. The teacher has already written on the board.
3. Joe and Tim have just come into the classroom.
4. Tony hasn’t finished getting books ready.
5. Christine has already opened the book.
6. Dave has dropped the pen on the floor.
7. He hasn’t picked it up yet.

1. heard
2. arrived
3. been writing
4. been talking
5. invited
6. been reading
7. been playing

1. yet
2. for
3. ever
4. already
5. since
6. just
7. never

Խորհրդային Հայաստանի տարածքային հիմնախնդիրները /1921թ․/

1․ Ի՞նչ ազգային-տարածքային չլուծված բարդ հիմնահարցեր էր ժառանգություն ստացել Խորհրդային Հայաստանը Հայաստանի առաջին հանրապետությունից։
Գլխավոր չլուծված հիմնահարցերն են՝ Ղարաբաղի, Ջավախքի, Լոռու և Նախիջևանի հիմնահարցերը։

2․ Տարածքային ի՞նչ հարցեր են քննարկվել Մոսկվայի և Կարսի պայմանագրերում։ Ներկայացրե՛ք արդյունքները։
Ալեքսանդր Բեկզադյանի գլխավորությամբ, 1921թ․ հունվարի երկրորդ կեսին ուղևորվեց Մոսկվա իր հետ վերցնելով փաստաթղթերի ահռելի փաթեթ։ Դրանցով հիմնավորվում էր հայկական կողմի այն մոտեցումը, որ ՀՍԽՀ կազմում պետք է լինեն 1920 թ․ թուրք-հայկական պատերազմի նախօրեի դրությամբ Հայաստանի Հանարապետությանը պատկանող տարածքները։ Սակայն թուրքական կողմի ջանքերով հայկական պատվիրակությանը չթույլատրվեց մասնակցել խորհրդաժողովին, որը հայտարարվեց երկկողմ ՝ ռուս-թուրքական։

3․ Ի՞նչ ազգային-տարածքային խնդիրներ ունի Հայաստանն այսօր։ Տեսնու՞մ եք դրանց լուծումը, ինչպե՞ս։
Հայաստանը իր տարածքային հաշիվները դեռ չէր մաքրել, երբ ավելացավ նորը 44 օրյա պատերազմից հետո, ՀՀ սահմանները փոփոխվեցին, ինչը անթույլատրելի է։ Հիմա խաղասեղանին դրված է Սյունիքը և տարածքային խնդիրները կարծես գնալով շատանում են։

Սիրադեղյան օրեր

1․ Ծանոթացիր Վանո Սիրադեղյան գրողին։ Կարդա նաև՝  Հրանտ Մաթևոսյան «Ճշգրիտ բառերով ճշմարիտ պատմություններ»։

2․ Կարդա-ծանոթացիր Վանո Սիրադեղյանի պատմվածքներին։

3․ Նախագծի ընթացքում կարդա Վանո Սիրադեղյանի առնվազն չորս պատմվածք։

4․ 7-10 նախադասությամբ վերլուծիր կարդացածդ պատմվածքները (դժվարանալու դեպքում կարող ես վերապատմել կարդացածդ՝ պատմվածքից համապատասխան մեջբերումներ անելով)։
Բուքը, երգը, երեխան
Պատմվածքը մարդկային արժեքների մասին էր, որ տղան լինելով փոքր Հարութ քեռուց, ավելի լավ մարդ էր քան նա։ Տղան մրսելով հասավ դպրոց ժամանակից շուտ, իսկ Հարութ քեռին չհասկանալով այդ ամենը նրան ներս չթողեց։ Ճիշտ է Հարութ քեռի իր աշխատանքներ կատարում, բայց միշտ պետք չէ ամենինչ կարգ ու կանոնով անես: Ճիշտ է տղան չզայրացավ քեռու արածի վրա, բայց քեռու արածը շատ վատեր: Իսկ տղան տաքանալու համար պարում էր և երգում ու այդ պահին հայտնվեց նրանց ավագը, տղան նրան տեսնելով ամաչեց և վերջապես լարվածությունից տաքացավ։

5․ Սիրադեղյանի պատմվածքներից քեզ դուր եկած որևէ հատված արտահայտիչ կարդա և ձայնանյութ պատրաստիր։

6․ Կարդա Վանո Սիրադեղյանի  «Սիրելու տարիք» պատմվածքը։

ա․ դո՛ւրս գրեք անհասկանալի բառերն ու բառարանի միջոցով բացատրե՛ք։
Չունեմ անհասկանալի բառեր

բ․ բնութագրե՛ք տղային։

գ․ ո՞րն է պատմվածքի մեջ արտահայտված գաղափարը։

դ․ քո կարծիքով՝ ինչու է պատմվածքը կոչվում «Սիրելու տարիք»։

7. Վանո Սիրադեղյանի «Պարտուսի գերին» պատմվածքը։ Կատարիր տրված առաջադրանքները։

ա․ դո՛ւրս գրեք անհասկանալի բառերն ու բառարանի միջոցով բացատրե՛ք։
Չունեմ անհասկանալի բառեր

բ, բնութագրե՛ք Հենդոյին։
Հենդոն շատ համարձակ, կատակասեր և անխելք մի տղա էր, օվ որ բոլոր փոքրերի հանդեպ իրեն շատ վատ էր պահում և նեղացնում էր նրանց:

գ․ քո կարծիքով՝ ո՞րն է պատմվածքի գաղափարը (5-7 նախադաությամբ ձևակերպիր ասելիքդ)։
Այս պատմվածքը մի տղայի մասին է ում անունը Հենդոյ է: Նա տարիներ շարունակ նույն դասարան էր մնում և բոլոր առարկաներից երկուս էր ստանում բացի աշխատանքի ուսուցման դասից, որից նա շատ լավ էր: Մի օր ուսուցիչը կարդում էր գնահատականները և ասում է, որ Հենդոն աշխատանքի ուսուցման առարկայից երկուս է ստացել։ Այդ ամենից հետո Հենդոն զայրանում է և հեռանում դպրոցից, կոտրելով իր իսկ պատրաստած աթոռը։ Պատմվածքի ասածը այն է, որ չի կարելի ինչ-որ մեկի ասել որ դու չես կարող անել մի գործ որից նա շատ լավ է:

Օրգանական նյութեր

Օրգանական նյութերի թիվը 30 միլլիոն է, իսկ անորգանականը 500000:

Պատճառներ
1. Ածխածնի ատոմի կառուցվածքի յուրահատկությունը:
2. Գոյություն ունեն իզոմերներ: Իզոմերները դա այն նյութերն են որոնք ուեն նույն բանաձևը, բայց կառուցվածքը տարբեր:
3. Հոմոլոգիա երևույթ, հոմոլոգներ:

Homework

1. I / cry / a lot in my childhood.
   I used to cry a lot in my childhood.
2. you / have / many toys?
   Did you use to have many toys?
3. we / not / complain / much.
   We didn’t use to complain much.
4. your granny / bake / pies?
   Did your granny use to bake pies?
5. Nick / argue / with his parents.
   Nick used to argue with his parents.
6. we / get / to work by car.
   We used to get to work by car.
7. the students / not / do / so much homework.
   The students didn’t use to do so much homework.
8. your friend / work / as a flight attendant?
   Did your friend use to work as a flight attendant?
9. they / explain / every mistake to us.
   They used to explain every mistake to us.
10. Samantha / not / help / people.
    Samantha didn’t use to help people.
11. you / be / very talkative at that time?
    Did you use to be very talkative at that time?
12. my grandfather / work / at the railway station.
    My grandfather used to work at the railway station.
13. Claire / spend / much time alone?
    Did Claire use to spend much time alone?
14. the kids / not / go to bed early.
    The kids didn’t use to go to deb early.
15. we / meet / more often.
    We used to meet more often.
16. they / go / skiing in the Alps?
    Did they use to go skiing in the Alps?
17. I / not / buy / so many things.
    I didn’t use to buy so many things.
18. my sister / have / long curly hair.
    My sister used to have long curly hair.
19. my friend / not / smoke.
    My friend didn’t use to smoke.
20. they / make / the bed in the morning?
    Did they use to make the bed in the morning?
21. Timothy / travel to the sea.
    Timothy used to travel to the sea.
22. his parents / not / buy him expensive toys.
    His parents didn’t use to buy him expensive toys.
23. he / forgive such awful things?
    Did he use to forgive such awful things?
24. I / not / drive to work by car.
    I didn’t use to drive to work by car.
25. Veronica / paint.
    Veronica used to paint.
26. Mathew / be afraid of spiders?
    Did Mathew use to be afraid of spiders?
27. we / not / see so many tourists there.
    We didn’t use to see so many tourists there.
28. they / play computer games?
    Did they use to play computer games?
29. my parents / travel / much when they were younger.
    My parents used to travel much when they were younger.
30. we / not / stay at home for so long.
    We didn’t use to stay at home for so long.

1. b. as examples of animal communication.
2. c. sounds with higher pitch.
3. b. cause problems for high sounds.
4. a. humans can sense when infrasonic sounds are being made.

1. a. all the living creatures in the world
2. b. a message about danger
3. a. very low
4. a. to make long, low sounds
5. a. the limits between which something is possible
6. b. the level of a sound
7. b. run away quickly
8. b. sense

1. notice
2. warning
3. range
4. charged off
5. animal kingdom
6. pitch

Մանկավարժական աշխատողի իրավունքները և պարտականությունները

Մանկավարժական աշխատողի իրավունքները և պարտականությունները

Առաջադրանք

• Սկզբում ինքնուրույն, առանց օգտվելու որևէ գրականությունից, պատասխանում է հարցին։ Հետո իր գրածը համեմատում է օրենքի 27-րդ հոդվածի հետ։
• Շեղատաժով նշում է այն կետերը, որոնք իր գրածում կան, բայց օրենքում չկան։ Բոլդով լրացնում է այն կետերը, որոնք ավելացրել է օրենքից։ Աշխատանքը տեղադրում է իր բլոգում։
• Շեղատառով նշած կետերից ընտրում է երկուսը և հիմնավորում, թե ինչու այդ կետերը պետք է լինեին։

Աշխատողի իրավունքները՝
1.Աշխատողը իրավունք ունի պատժել երեխայի, եթե նա խանգարում է դասի պրոցեսին:
2.Աշխատողը իրավունք ունի ստանալ իր հանդեպ լավ վերաբերմունք, թե դա փոխադարձ է:

Պարտավոր է
1.Աշխատողը պարտավոր է անցկացնել իր դասը բարձր մակարդակով, որպեսզի երախան հասկանա դասը:
2.Աշխատողը պարտավոր է հարգել երեխայի իրավունքները և չվոտնահարել այն:
3.Աշխատողը պարտավոր է սովորեցնել երեխային ճիշտ ձևով և համապատասխան գիտելիքներով, որից հետո պարտադրել նույնը:
4.Աշխատողը պարտավոր է բացատրել երեխային իր դասը, եթե երեխան խնդիրներ է ունենում այդ դասի շուրջ:
5.Աշխատողը պարտավոր է հասկանալ երեխայի հոգեվիճակը և եթե պետք է օգնել նրան դասից դուրս:

Մանկավարժական աշխատողն իրավունք ունի`

1) մասնակցելու ուսումնական հաստատության կառավարմանը` Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ և ուսումնական հաստատության կանոնադրությամբ սահմանված կարգով.

2) ընտրելու և ընտրվելու համապատասխան պաշտոններում և կառավարման համապատասխան մարմիններում.

3) մասնակցելու ուսումնական հաստատության գործունեությանը վերաբերող հարցերի քննարկմանը և լուծմանը.

4) բողոքարկելու ուսումնական հաստատության ղեկավար մարմինների հրամանները, որոշումները և կարգադրությունները` Հայաստանի Հանրապետության oրենսդրությամբ սահմանված կարգով.

5) առաջարկներ ներկայացնելու առարկայական չափորոշիչների, ծրագրերի, դասագրքերի բարելավման վերաբերյալ.

6) oգտվելու ուսումնական հաստատության գրադարանի, տեղեկատվական պահոցների ծառայություններից` ուսումնական հաստատության կանոնադրությանը համապատասխան.

7) ընտրելու և կիրառելու դասավանդման այնպիսի մեթոդներ և միջոցներ, որոնք ապահովում են ուսումնական գործընթացի բարձր որակ` իր ընտրությամբ օգտագործելով կրթության պետական կառավարման լիազորված մարմնի երաշխավորած դասագրքեր և ուսուցողական նյութեր, ձեռնարկներ և սովորողների գիտելիքների, հմտությունների և կարողությունների գնահատման մեթոդներ.

8) պաշտպանված լինելու սովորողների, մանկավարժական և այլ աշխատողների այնպիսի գործողություններից, որոնք նսեմացնում են իր մասնագիտական վարկանիշն ու արժանապատվությունը.

9) ունենալու կազմակերպական և նյութատեխնիկական պայմաններ մասնագիտական գործունեություն իրականացնելու համար.

10) իր շահերի պաշտպանության նպատակով ստեղծելու կազմակերպություններ, արհմիություններ կամ անդամակցելու դրանց` Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ սահման

11) հանրակրթության պետական չափորոշչին համապատասխան` մշակելու և իրականացնելու դասապլաններ, թեմատիկ միավորներ.

12) մասնակցելու վերապատրաստումների, գիտաժողովների, քննարկումների և լսումների.

13) դիմելու արտահերթ ատեստավորվելու կամ որակավորման համապատասխան տարակարգ ստանալու համար.

13.1) ինքնուրույն և իր միջոցներով մասնակցելու վերապատրաստումների.

14) օգտվելու օրենքներով և ուսումնական հաստատության կանոնադրությամբ իրեն վերապահված իրավունքներից, լիազորություններից և խրախուսման ձևերից:

2. Մանկավարժական աշխատողը պարտավոր է`

1) հարգել և պաշտպանել սովորողի իրավունքներն ու ազատություները, պատիվն ու արժանապատվությունը.

2) նպաստել երեխայի կրթության իրավունքի իրացմանը` հաշվի առնելով յուրաքանչյուրի կրթական կարիքների առանձնահատկությունները.

3) նպաստել ուսումնական հաստատությունում սովորողների կողմից հանրակրթական (հիմնական և լրացուցիչ) ծրագրերի յուրացման և առարկայական չափորոշիչների ապահովման գործընթացին, ինչպես նաև ուսուցման մեթոդների կիրառման միջոցով համապատասխան գիտելիքների, հմտությունների ձեռքբերմանը, արժեքային համակարգի ձևավորմանը, իրականացնել հանրակրթական ծրագրերը.

4) ապահովել սովորողների ուսումնառության ակնկալվող վերջնարդյունքներով նկարագրված գիտելիքը, հմտությունները, արժեքները և դիրքորոշումները, նպաստել կարողունակությունների ձևավորմանը.

5) հետևողականորեն կատարելագործել իր առարկայական և մասնագիտական գիտելիքներն ու հմտությունները, իրականացնել ստեղծագործական և հետազոտական աշխատանքներ.

6) համագործակցել ծնողների հետ երեխաների կրթության կազմակերպման և ընտանեկան դաստիարակության հարցերում.

7) համագործակցել գործընկերների հետ փորձի փոխանակման և մասնագիտական գործունեության արդյունավետության բարձրացման նպատակով.

7.1) իր պաշտոնի նկարագրին համապատասխան` մասնակցել վերապատրաստումների` Հայաստանի Հանրապետության կառավարության որոշմամբ սահմանված կարգի և ժամանակացույցի համաձայն.

8) պահպանել ուսումնական հաստատության կանոնադրությամբ, ներքին իրավական ակտերով, ներքին կարգապահական կանոններով և ուսումնական հաստատությունների մանկավարժական աշխատողների բարեվարքության կանոններով (վարքականոնով) սահմանված պահանջները, ապահովել ուսումնադաստիարակչական գործառույթները.

9) սովորողների մեջ ձևավորել պատշաճ վարքագիծ ու վարվելակերպ, դաստիարակել հայրենասիրություն.

10) սովորողների մեջ զարգացնել ինքնուրույնություն, նախաձեռնություն և ստեղծագործական ունակություններ:

3. Մանկավարժական աշխատողների համար ուսումնական հաստատության, նրա հիմնադրի, կրթության պետական կառավարման լիազորված մարմնի, տարածքային կառավարման և տեղական ինքնակառավարման մարմինների, սոցիալական գործընկերների, կազմակերպությունների, անհատների կողմից կարող են սահմանվել բարոյական և նյութական խրախուսման ձևեր` շնորհակալագիր, գովասանագիր, դրամական խրախուսում կամ ուսումնական հաստատության կանոնադրությամբ սահմանված այլ ձևեր: